Bê tráp là gì? Ý nghĩa của bê tráp và quy trình từ A – Z

Bê tráp (hay còn gọi là bưng quả) là một nghi lễ quan trọng trong phong tục cưới hỏi truyền thống của người Việt Nam, thường diễn ra trong lễ ăn hỏi. Đây là hoạt động mà một nhóm nam và nữ trẻ tuổi (thường là bạn bè hoặc người thân của cô dâu, chú rể) được phân công để trao – nhận lễ vật cưới giữa hai gia đình.

Bê tráp là gì

Bê tráp (hay còn gọi là bưng quả) là một nghi lễ truyền thống trong lễ ăn hỏi của người Việt, thể hiện sự trang trọng và gắn kết giữa hai gia đình trước khi tổ chức lễ cưới chính thức. Trong nghi thức này, những bạn trẻ chưa kết hôn, thường là bạn bè thân thiết hoặc người thân của cô dâu, chú rể, sẽ được mời tham gia vào việc trao – nhận lễ vật giữa hai họ. Hoạt động bê tráp mang nhiều ý nghĩa về mặt phong tục, thẩm mỹ và tinh thần. Một số đặc điểm nổi bật của nghi thức bê tráp bao gồm:

1. Đại diện cho hai họ: Dàn nam bê tráp đi cùng nhà trai, mang lễ vật đến nhà gái; dàn nữ bê tráp nhà gái sẽ đứng sẵn để nhận tráp trong không khí trang trọng, vui vẻ.
2. Trang phục đồng bộ, lịch sự: Người bê tráp thường mặc áo dài (nữ) và sơ mi, vest (nam) theo tone màu đồng nhất, giúp tăng tính thẩm mỹ cho buổi lễ.
3. Đối tượng tham gia là người chưa kết hôn: Theo quan niệm truyền thống, người chưa lập gia đình mới có thể “giữ duyên” cho cô dâu chú rể, nhất là phía nữ.
4. Nghi lễ trao – nhận và lại quả: Sau khi nhận lễ vật, nhà gái sẽ chia lại một phần (“lại quả”) để thể hiện sự biết ơn; người bê tráp hai bên cũng thường nhận phong bao lì xì như lời cảm ơn và lấy may.
5. Tạo không khí vui vẻ, kết nối: Ngoài ý nghĩa nghi lễ, bê tráp còn là dịp để hai bên gia đình và bạn bè làm quen, giao lưu, thậm chí có thể là “cầu nối duyên” cho những người còn độc thân.

Bê tráp là phần không thể thiếu trong lễ cưới hỏi truyền thống, vừa mang tính nghi lễ, vừa thể hiện nét đẹp văn hóa gắn bó cộng đồng của người Việt.

Xem thêm: Trap ăn hỏi 9 lễ

Ý nghĩa của bê tráp

Bê tráp không chỉ là một phần trong nghi lễ cưới hỏi truyền thống mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa, tinh thần sâu sắc trong đời sống người Việt. Đây là hoạt động thể hiện sự gắn kết, trang trọng và chu toàn giữa hai gia đình trong quá trình tổ chức hôn lễ. Những ý nghĩa nổi bật của nghi thức bê tráp có thể kể đến như sau:

1. Tượng trưng cho sự giao duyên, kết nối giữa hai họ: Việc trao và nhận lễ vật đại diện cho sự đồng thuận, trang trọng và tôn trọng của nhà trai đối với nhà gái, cũng như ngược lại.
2. Thể hiện sự chu đáo và tấm lòng thành kính: Lễ vật trong tráp thường được chuẩn bị kỹ lưỡng, thể hiện sự đầu tư, trân trọng của nhà trai với cô dâu và gia đình nhà gái.
3. Mang ý nghĩa phong thủy, cầu may: Số lượng người bê tráp thường là số chẵn (4, 6, 8…), tượng trưng cho sự đủ đầy, may mắn và hạnh phúc viên mãn.
4. Giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống: Nghi thức bê tráp là một phần không thể thiếu trong lễ ăn hỏi, góp phần lưu giữ bản sắc văn hóa cưới hỏi của người Việt qua nhiều thế hệ.
5. Gắn kết bạn bè, mở rộng mối quan hệ: Các bạn trẻ tham gia bê tráp không chỉ góp phần làm lễ thêm vui vẻ mà còn có cơ hội làm quen, kết nối giữa hai gia đình, đôi khi còn “gieo duyên” cho những người còn độc thân.

Tóm lại, bê tráp không đơn thuần là nghi lễ trao lễ vật mà còn là biểu tượng của sự tôn trọng, hòa hợp và mong cầu hạnh phúc lâu dài giữa hai gia đình trong ngày trọng đại.

Xem thêm: Cách làm tráp ăn hỏi, lễ ăn hỏi là gì

Quy trình bê tráp

Quy trình bê tráp trong lễ ăn hỏi của người Việt được thực hiện theo trình tự trang trọng, đầy đủ nghi thức nhằm thể hiện sự tôn kính giữa hai gia đình và giữ gìn nét đẹp truyền thống. Toàn bộ quá trình thường diễn ra trong không khí vui vẻ, long trọng và được tổ chức theo các bước cơ bản sau:

1. Chuẩn bị lễ vật và đội hình bê tráp: Trước ngày lễ, nhà trai chuẩn bị các mâm tráp (thường là số chẵn như 4, 6, 8…) gồm trầu cau, rượu, chè, bánh phu thê, trái cây, lợn quay,… được sắp xếp đẹp mắt. Đồng thời, chọn đội hình nam thanh niên chưa kết hôn để bê tráp. Nhà gái cũng chuẩn bị đội nữ bê tráp tương ứng để đón lễ.
2. Nhà trai di chuyển đến nhà gái: Đoàn nhà trai mang theo lễ vật đến nhà gái đúng giờ đã định. Dẫn đầu thường là người đại diện (thường là trưởng tộc hoặc người có uy tín) phát biểu xin phép trao lễ.
3. Nghi thức trao – nhận tráp: Tại cửa nhà gái, đội nam bê tráp trao từng mâm lễ cho đội nữ bê tráp. Sau khi trao tráp, hai bên thường chụp ảnh lưu niệm cùng nhau.
4. Làm lễ ăn hỏi: Sau khi vào nhà, đại diện hai họ phát biểu, giới thiệu, trao lễ vật và nhà gái nhận lễ. Cô dâu xuất hiện chào họ hàng hai bên và nhận quà từ nhà trai. Nhà gái thường dẫn khách đi tham quan bàn thờ gia tiên, mời trà và trò chuyện.
5. Lại quả và tặng lì xì: Sau khi hoàn tất nghi lễ, nhà gái sẽ chia lại một phần lễ vật (gọi là “lại quả”) và sắp xếp vào các mâm để đội nữ bê trả cho đội nam. Đồng thời, các thành viên bê tráp thường được tặng bao lì xì lấy may từ phía đối phương.
6. Kết thúc nghi lễ: Đội bê tráp hai bên hoàn thành việc trao trả lễ, chào tạm biệt và rút lui, kết thúc buổi lễ ăn hỏi trong không khí ấm cúng, vui vẻ.

Quy trình bê tráp vừa mang tính hình thức trang trọng, vừa thể hiện sự đồng lòng, hòa hợp giữa hai gia đình trong ngày trọng đại, là nét đẹp mang đậm bản sắc văn hóa cưới hỏi truyền thống của người Việt.